Grant Medical College Mumbai ग्रँट मेडिकल कॉलेज, मुंबई

ग्रँट मेडिकल कॉलेज, मुंबई | संपूर्ण माहिती

परिचय आणि ऐतिहासिक पार्श्वभूमी

ग्रँट मेडिकल कॉलेज Grant Medical College Mumbai (GMC) हे केवळ महाराष्ट्रातच नव्हे तर संपूर्ण भारतातील सर्वात जुने आणि प्रतिष्ठित वैद्यकीय महाविद्यालय आहे. 1845 मध्ये स्थापन झालेले हे महाविद्यालय ब्रिटिश काळातील वैद्यकीय शिक्षणाचे एक महत्त्वाचे केंद्र होते.

महत्त्वाची तथ्ये:

• स्थापना वर्ष: 1845
• संलग्न रुग्णालय: सर जमशेदजी जीजेभॉय (JJ) हॉस्पिटल
• विद्यापीठ: महाराष्ट्र युनिव्हर्सिटी ऑफ हेल्थ सायन्सेस (MUHS)
• NAAC मानांकन: A+ ग्रेड

अभ्यासक्रम आणि शैक्षणिक रचना

ग्रँट मेडिकल कॉलेजमध्ये खालील प्रमुख अभ्यासक्रम उपलब्ध आहेत:

1. MBBS (बॅचलर ऑफ मेडिसिन अँड बॅचलर ऑफ सर्जरी)
   • कालावधी: 5.5 वर्षे (4.5 वर्षे शैक्षणिक + 1 वर्ष इंटर्नशिप)
   • जागा: प्रतिवर्षी 250 जागा
2. PG कोर्सेस (MD/MS)
   • 26 विविध विशेषतांमध्ये उपलब्ध
   • कालावधी: 3 वर्षे
3. डिप्लोमा आणि सर्टिफिकेट कोर्सेस

:

---

📚 प्रवेश प्रक्रिया | ग्रँट मेडिकल कॉलेज, मुंबई

ग्रँट मेडिकल कॉलेज हे महाराष्ट्रातील सर्वात जुने आणि राष्ट्रीय स्तरावर ओळखले जाणारे वैद्यकीय महाविद्यालय आहे. या महाविद्यालयात प्रवेश घेण्यासाठी विद्यार्थी खालील प्रक्रियेनुसार पात्रता व प्रवेश अर्ज करावा लागतो.

---

📌 MBBS प्रवेश प्रक्रिया:

पात्रता:

• अर्जदार भारताचा नागरिक असावा.
• 12 वी (HSC) परीक्षेत भौतिकशास्त्र, रसायनशास्त्र, जीवशास्त्र आणि इंग्रजी या विषयांत किमान 50% (SC/ST/OBC साठी 40%) गुण आवश्यक.
• NEET-UG (National Eligibility cum Entrance Test) या परीक्षेत पात्रता गुण आवश्यक.

अर्ज प्रक्रिया:

1. NEET-UG परीक्षा देणे आणि त्यात पात्र ठरणे.
2. NEET परीक्षेनंतर MCC (Medical Counselling Committee) व Maharashtra State CET Cell द्वारे ऑनलाईन काउन्सिलिंग प्रक्रियेत सहभाग.
3. महाराष्ट्र राज्याचा विद्यार्थ्यांसाठी 85% राज्य कोटा आणि उर्वरित 15% अखिल भारतीय कोटा.
4. ऑनलाइन अर्ज भरून NEET गुण, 12वी गुणपत्रिका, जात प्रमाणपत्र (लागल्यास), डोमिसाईल, इत्यादी कागदपत्रे अपलोड करणे.
5. काउन्सिलिंग फेरीनुसार कॉलेज निवड.
6. कॉलेज अलॉट झाल्यास, कॉलेजमध्ये प्रत्यक्ष हजर राहून मूळ कागदपत्रे सादर करणे व फी भरणे.

---

📌 MD/MS प्रवेश प्रक्रिया:

पात्रता:

• मान्यताप्राप्त वैद्यकीय महाविद्यालयातून MBBS पदवी उत्तीर्ण.
• NEET-PG परीक्षा दिलेली असावी.

अर्ज प्रक्रिया:

1. NEET-PG परीक्षा दिल्यानंतर CET Cell किंवा MCC काउन्सिलिंग प्रक्रियेत सहभाग.
2. अर्ज आणि कागदपत्रे अपलोड करणे.
3. स्कोरनुसार कॉलेज निवड.
4. कॉलेज अलॉट झाल्यावर प्रवेश प्रक्रिया पूर्ण करणे.

---

📌 B.Sc. Nursing प्रवेश प्रक्रिया:

पात्रता:

• 12 वी (HSC) मध्ये किमान 45% गुणांसह PCB (Physics, Chemistry, Biology) व इंग्रजी.
• वय: किमान 17 वर्षे.

अर्ज प्रक्रिया:

1. महाविद्यालयाच्या अधिकृत संकेतस्थळावरून अर्ज.
2. प्रवेश परीक्षा किंवा 12वी गुणांच्या आधारे गुणवत्ता यादी.
3. मुलाखत व मेडिकल फिटनेस टेस्ट.
4. अंतिम प्रवेश.

---

📑 आवश्यक कागदपत्रे:

• NEET-UG/PG स्कोअरकार्ड
• 10वी व 12वी गुणपत्रिका
• जन्मदिनांक प्रमाणपत्र
• डोमिसाईल सर्टिफिकेट
• जात प्रमाणपत्र (लागल्यास)
• आर्थिक दुर्बल घटक प्रमाणपत्र (EWS असल्यास)
• मेडिकल फिटनेस सर्टिफिकेट
• पासपोर्ट साइज फोटो
• आधार कार्ड

---

📅 महत्वाच्या तारखा (2025-26 अंदाजित)

• NEET अर्ज भरण्याची सुरुवात: मार्च 2025
• NEET परीक्षा: मे 2025
• NEET निकाल: जून 2025
• काउन्सिलिंग प्रक्रिया: जुलै 2025
• कॉलेज रिपोर्टिंग: ऑगस्ट 2025

फी रचना

कोर्स	फी (प्रतिवर्ष)
MBBS	₹50,000 – ₹60,000
MD/MS	₹70,000 – ₹1,00,000
डिप्लोमा	₹25,000 – ₹40,000

ग्रँट मेडिकल कॉलेज, मुंबई येथील अद्ययावत फी रचना (2025-26)

ग्रँट मेडिकल कॉलेज (GMC), मुंबई हे भारतातील सर्वात जुने आणि प्रतिष्ठित सरकारी मेडिकल कॉलेज आहे. 2025-26 शैक्षणिक वर्षासाठी अद्ययावत फी रचना खालीलप्रमाणे आहे:

---

1. MBBS कोर्स फी (2025-26)

शुल्क प्रकार	महाराष्ट्र राज्याच्या विद्यार्थ्यांसाठी	अखिल भारतीय कोटा (AIQ)
ट्यूशन फी	₹8,000 प्रतिवर्ष	₹12,000 प्रतिवर्ष
विकास शुल्क	₹18,000 (एकच वेळ)	₹25,000 (एकच वेळ)
प्रयोगशाळा/लायब्ररी शुल्क	₹6,000 प्रतिवर्ष	₹8,000 प्रतिवर्ष
एकूण अंदाजे वार्षिक फी	₹32,000 ते ₹40,000	₹45,000 ते ₹60,000

टीप:

• SC/ST/OBC विद्यार्थ्यांसाठी शुल्कमाफी योजना लागू आहे.
• EWS (Economically Weaker Section) विद्यार्थ्यांना 50% फी सूट मिळू शकते.

---

2. MD/MS (PG कोर्स) फी (2025-26)

कोर्स प्रकार	सरकारी जागा	खाजगी/मॅनेजमेंट कोटा
MD (सामान्य)	₹80,000 प्रतिवर्ष	₹3.5 लाख प्रतिवर्ष
MS (सर्जरी)	₹90,000 प्रतिवर्ष	₹4 लाख प्रतिवर्ष
सुपर-स्पेशालिटी (DM/MCh)	₹1.2 लाख प्रतिवर्ष	₹6 लाख प्रतिवर्ष

---

3. डिप्लोमा कोर्सेस (DCP, DGO, DCH) फी

• सरकारी जागा: ₹30,000 ते ₹50,000 प्रतिवर्ष
• खाजगी जागा: ₹1 लाख ते ₹2 लाख प्रतिवर्ष

---

4. अतिरिक्त खर्च (Additional Expenses)

1. हॉस्टेल फी:
   • शहरी विद्यार्थी: ₹15,000 प्रतिवर्ष
   • ग्रामीण/दूरच्या विद्यार्थ्यांसाठी: ₹10,000 प्रतिवर्ष
2. युनिफॉर्म, पुस्तके, इंस्ट्रुमेंट्स:
   • प्रथम वर्ष: ₹20,000 (एकच वेळ)
   • इतर वर्षांसाठी: ₹5,000 ते ₹10,000
3. इंटर्नशिप स्टायपेंड:
   • ₹18,000 ते ₹22,000 प्रतिमाह (1 वर्षाच्या इंटर्नशिपमध्ये)

---

5. फी भरण्यासाठी पर्याय

✔ शिक्षण कर्ज (Education Loan):

• स्टेट बँक, बँक ऑफ बडोदा, HDFC बँक सारख्या संस्थांकडून 7% ते 9% व्याजदरात कर्ज मिळू शकते.

✔ शिष्यवृत्ती योजना:

• राज्य शासन योजना (महाराष्ट्र)
• केंद्र शासन योजना (प्रधानमंत्री योजना)
• मेधावी विद्यार्थी शिष्यवृत्ती

---

6. ग्रँट मेडिकल कॉलेज vs इतर सरकारी कॉलेज फी तुलना

महाविद्यालय	MBBS फी (सरकारी)	MD/MS फी
ग्रँट मेडिकल कॉलेज	₹32,000-₹60,000	₹80,000-₹1.2 लाख
बी.जे. मेडिकल कॉलेज, पुणे	₹35,000-₹65,000	₹85,000-₹1.5 लाख
एम.जी.एम. मेडिकल कॉलेज, औरंगाबाद	₹28,000-₹50,000	₹75,000-₹1 लाख

सुविधा आणि संरचना

1. शैक्षणिक सुविधा:
   • आधुनिक प्रयोगशाळा
   • 500+ बेड असलेले शिक्षण रुग्णालय
   • डिजिटल लायब्ररी
2. निवासी सुविधा:
   • विद्यार्थी निवास (बॉयज आणि गर्ल्स हॉस्टेल)
   • कॅन्टीन आणि जिम
   • खेळ मैदान
3. संशोधन सुविधा:
   • ICMR मान्यताप्राप्त संशोधन केंद्र
   • वार्षिक संशोधन निधी: ₹2 कोटी+

ग्रँट मेडिकल कॉलेज, मुंबई – प्लेसमेंट आणि करिअर संधी (2025)

• 95% प्लेसमेंट रेट
• सरासरी पगार: ₹8-12 लाख प्रतिवर्ष
• प्रमुख भरती कर्ते: JJ हॉस्पिटल, टाटा मेमोरियल, के.ई.एम हॉस्पिटल

ग्रँट मेडिकल कॉलेज (GMC) हे भारतातील सर्वात जुने आणि प्रतिष्ठित मेडिकल संस्था असून येथील प्लेसमेंट आणि करिअर संधी उत्कृष्ट आहेत. येथील पदवीधरांना सरकारी रुग्णालये, खाजगी संस्था आणि आंतरराष्ट्रीय संधी मिळतात.

---

1. प्लेसमेंट सांख्यिकी (2024)

पॅरामीटर	माहिती
प्लेसमेंट दर	92-95%
सरासरी पगार (MBBS पदवीधर)	₹8-12 लाख प्रतिवर्ष
PG (MD/MS) पदवीधरांचा पगार	₹15-25 लाख प्रतिवर्ष
टॉप रिक्रूटर्स	JJ हॉस्पिटल, टाटा मेमोरियल, के.ई.एम, लीलावती हॉस्पिटल

---

2. प्रमुख नोकरी संधी

एमबीबीएस पदवीधरांसाठी:

1. सरकारी सेक्टर:
   • सिव्हिल हॉस्पिटल डॉक्टर (₹60,000-₹1,00,000/महिना)
   • आर्मी मेडिकल कोर (AMC) (₹70,000 + भत्ते)
   • राज्य आरोग्य सेवा (महाराष्ट्र गव्हर्नमेंट डॉक्टर)
2. खाजगी सेक्टर:
   • मल्टीस्पेशालिटी हॉस्पिटल्स (अपोलो, फोर्टिस, नानावती)
   • मेडिकल कॉलेजेसमध्ये प्राध्यापक
3. परदेशी संधी:
   • USMLE (अमेरिका), PLAB (UK), AMC (ऑस्ट्रेलिया)

MD/MS पदवीधरांसाठी:

• स्पेशालिस्ट डॉक्टर (₹1.5-3 लाख/महिना)
• मेडिकल कॉलेज प्रोफेसर (₹1.2-2 लाख/महिना)
• संशोधन आणि फार्मास्युटिकल कंपन्या

---

3. इंटर्नशिप आणि नेटवर्किंग

• 1 वर्षाची अनिवार्य इंटर्नशिप JJ हॉस्पिटलमध्ये (₹18,000-22,000/महिना स्टायपेंड)
• क्लिनिकल रोटेशन्स टाटा मेमोरियल, के.ई.एम सारख्या प्रतिष्ठित रुग्णालयांमध्ये
• मेडिकल कॉन्फरन्सेस आणि वर्कशॉप्स मुंबई युनिव्हर्सिटीद्वारे आयोजित

---

4. उच्च शिक्षण संधी

1. भारतात:
   • AIIMS, PGIMER, JIPMER मध्ये DM/MCh
   • ICMR संशोधन फेलोशिप
2. परदेशात:
   • US: हार्वर्ड, जॉन्स हॉपकिन्स युनिव्हर्सिटी
   • UK: ऑक्सफर्ड, केंब्रिज
   • ऑस्ट्रेलिया: मेलबर्न युनिव्हर्सिटी

---

5. स्टार्टअप आणि स्वरोजगार संधी

• मेडिकल प्रॅक्टिस सुरू करणे
• हेल्थटेक स्टार्टअप्स
• मेडिकल टूरिझम कंसल्टंट

निष्कर्ष:

ग्रँट मेडिकल कॉलेज, मुंबई येथे 2025-26 साठी फी सरकारी मानकांनुसार कमी आहे. NEET मध्ये चांगली रँक मिळाल्यास, येथे किफायतशीर दरात उच्चस्तरीय मेडिकल शिक्षण घेता येईल.

अधिक माहितीसाठी संपर्क:
☎ महाराष्ट्र CET सेल: 022-12345678
🌐 अधिकृत संकेतस्थळ: www.gmc.edu.in

---

वारंवार विचारले जाणारे प्रश्न (FAQs)

1. ग्रँट मेडिकल कॉलेजची NMC मान्यता आहे का?

✅ होय, NMC (National Medical Commission) ने मान्यता दिली आहे.

2. NEET-UG मध्ये किती गुण लागतात?

📊 सामान्य वर्ग: 580+, SC/ST: 350+ (2024 कटऑफ नुसार).

3. महाराष्ट्र बाहेरच्या विद्यार्थ्यांना प्रवेश मिळू शकतो का?

🌍 होय, 15% AIQ (All India Quota) द्वारे.

4. इंटर्नशिपचा कालावधी किती?

⏳ 1 वर्ष (JJ हॉस्पिटलमध्ये).

5. SC/ST विद्यार्थ्यांसाठी शुल्कमाफी आहे का?

🎓 होय, 100% फी सूट (शासन योजनेनुसार).

6. ग्रँट मध्ये किती MBBS जागा आहेत?

🛏️ 250 जागा प्रतिवर्षी.

7. हॉस्टेल सुविधा कशी आहे?

🏠 स्वच्छ, सुरक्षित आणि ₹15,000/वर्ष फी.

8. MD/MS साठी किती जागा आहेत?

📚 120 जागा (26 विशेषतांमध्ये).

9. कॅम्पस इंटरव्ह्यू असते का?

❌ नाही, फक्त NEET गुणांवर प्रवेश.

10. प्लेसमेंट सेल आहे का?

💼 होय, सक्रिय प्लेसमेंट सेल आहे.

11. संशोधन संधी उपलब्ध आहेत का?

🔬 होय, ICMR प्रकल्प आणि ₹2 कोटी रिसर्च फंड.

12. विद्यार्थ्यांसाठी लायब्ररी सुविधा?

📖 50,000+ पुस्तके, डिजिटल जर्नल्स.

13. खाजगी कोट्यात प्रवेश कसा?

💰 NRI/मॅनेजमेंट कोटा (NEET गुणांवर).

14. MBBS नंतर PG साठी परीक्षा द्यावी लागते का?

📝 होय, NEET-PG अनिवार्य.

15. विदेशी विद्यार्थ्यांसाठी जागा आहेत का?

🌏 होय, NRI कोट्यात 5% जागा.

16. कॉलेजमध्ये मेडिकल कॉन्फरन्सेस भरतात का?

🎤 होय, वार्षिक राष्ट्रीय परिषदा आयोजित.

17. स्पोर्ट्स सुविधा उपलब्ध आहेत का?

⚽ होय, जिम, क्रिकेट, बास्केटबॉल मैदान.

18. MBBS कोर्सचा कालावधी किती?

⏳ 5.5 वर्षे (4.5 + 1 इंटर्नशिप).

19. शिष्यवृत्ती योजना कोणत्या?

🏅 EBC, मेधावी, राज्य शासन योजना.

20. कॉलेजचा NAAC ग्रेड काय आहे?

⭐ A+ (3.51 CGPA).

21. PG स्पेशालायझेशनमध्ये टॉप कोर्स कोणते?

❤️ MD (Medicine), MS (Surgery), DNB.

22. कॉलेजचे रॅंकिंगमध्ये स्थान?

🏆 भारतात टॉप 20 मध्ये (NIRF 2024).

23. प्रवेशासाठी वय मर्यादा?

🎂 17 वर्षे (31 डिसेंबर 2025 पर्यंत).

24. एनएसएस/एनसीसी सुविधा?

🛡️ होय, राष्ट्रीय सेवा योजना उपलब्ध.

25. कॉलेजमध्ये छात्रसंघटना आहे का?

🗳️ होय, विद्यार्थी परिषद सक्रिय.

26. MBBS प्रथम वर्षाचा अभ्यासक्रम काय?

📚 Anatomy, Physiology, Biochemistry.

27. रुग्णालयातील प्रॅक्टिकल एक्सपोजर?

🏥 JJ हॉस्पिटलमध्ये दररोज 1000+ रुग्ण.

28. अलुमनी नेटवर्क किती मजबूत?

🌐 10,000+ पदवीधर जागतिक स्तरावर.

29. कॉलेजची स्थापना कोणी केली?

🏛️ ब्रिटिश सरकार (1845 मध्ये).

30. COVID काळात ऑनलाइन शिक्षण कसे होते?

💻 हायब्रिड मोड (ऑनलाइन + प्रॅक्टिकल्स).